Tenda
Estas músicas nacen do mar e das conexións que leva brindando desde fai miles de anos aos pobos celtas atlánticos. Brittany Ferries, a compañía marítima coa que comparto a paixón de seguir unindo todas estas culturas, cumpre 50 anos.
Para celebralo, decidimos crear un himno e unha sinfonía que representen a filosofía de vida que compartimos, sempre ligada á maxia do mundo celta.
Brittany Ferries sempre foi unha peza crave para o interceltismo moderno. Desde os meus mestres irlandeses The Chieftains ata Polig Monjarret -o pioneiro dos Bagadoù de Bretaña-, son innumerables os músicos e amigos, arpistas, gaiteiros… que puideron viaxar nos seus barcos levando melodías de Finisterre a Finisterre, incluídos varios dos participantes nestas gravacións. Eu mesmo tiven o privilexio de poder experimentar as sensacións destas rutas polo mar. E desas sensacións xorde este disco, como unha viaxe.
Quizais a máis importante das calidades do mundo celta sexa a virtude de conectalo todo, coma se dun entrelazado se tratase. Ten a extraordinaria capacidade de producir todo tipo de expresións artísticas: Música e danza, literatura, pintura e escultura… E xerar vínculos entre todas elas.
A fantasía e o misterio que rodean ao mundo celta teñen moito que ver co feito de que leve toda a vida ligado á oralidade. Pero a realidade é que sempre existiu nel, un diálogo entre sistemas: A oralidade e a escritura, o popular e o culto, a creación colectiva da tradición e a individualidade da composición.
A música celta é interxeracional – neste disco, por exemplo, participan artistas de todas as xeracións, desde 80 a 20 anos-. É atemporal: cultivárona os antigos bardos coas súas liras, os trobadores medievais, compositores clásicos como Beethoven, foi unha das raíces do Romanticismo, ou músicas do século XX como o Rock e o Pop. De maneira que hoxe, en pleno S.XXI podemos vivir con ela unha verdadeira viaxe. Unha viaxe no espazo entre eses países que levan ligados por mar desde a Antigüedade -e que Brittany Ferries está a volver a conectar na actualidade-. E unha viaxe tamén no tempo.
Para iso, utilizamos neste disco instrumentos de diferentes períodos históricos destas músicas -como as liras atlánticas prehistóricas recentemente reconstruídas- e tamén nos inspiramos de todo tipo de repertorios e técnicas compositivas das músicas celtas: O “bagpipe rhythm” -que é como unha lingua común en todos estes países-, o “Scotch snap”- consistente en sincopas rítmicas orixinais das linguas celtas-, a “double tonic” – ou sistema binario de harmonía propio das gaitas, que podemos ver por primeira vez representado nos patróns harmónicos de 1s e 0s do manuscrito Ap Huw de Gales, herdanza dos bardos, que podería levarnos ata as liras da Idade do Bronce –, o “pibroch” de Escocia -das músicas máis antigas de gaita coñecidas con ecos das antigas arpas e as liras-, os manuscritos de Edward Bunting -que transcribiu en Irlanda, no s. XVIII as músicas dos últimos arpistas celtas de tradición oral-, as “Highland vocal airs” de Patrick MacDonald -das primerísimas publicacións de música escocesa autenticamente oral-, a “Sea invocation” recollida a inicios do XX na Illa de Man na que o mar é case como unha divindade.
Alá polo s. XVI o escocés Georges Buchanan -considerado como o mellor escritor en latín do Renacemento e ao mesmo tempo falante nativo gaélico- foi quen descubriu que as linguas que falaban estes países atlánticos estaban relacionadas. Coñecía os escritos dos clásicos que describían a pobos celtas en Galicia e a península ibérica e coñecía as lendas de orixe dos gaélicos, que tamén os situaban en Galicia. Chegou entón á conclusión de que a lingua dos gaélicos sería unha lingua celta. Viu a conexión entre palabras como Galicia, Gaels e Galos. E acuñou a expresión “celta” para unilos que calou ata hoxe.
Así que, para crear esta nova música de Brittany Ferries, que mellor que o punto de partida de inspiración: o Alalá do Pindo. Ou Pindo, coñecido como o “Olimpo dous Celtas”, é un espectacular monte de granito rosa ao bordo do mar, no noroeste de Galicia, a zona máis celta, alá onde os clásicos describiron como vivían pobos celtas. Alá onde atopamos topónimos como Céltigos -único en Europa que fai referencia directa aos celtas-. Esta melodía ten todas as propiedades dunha melodía intercéltica. Un músico escocés, un irlandés ou un bretón non saberán de onde vén pero resultaralles próxima e familiar. Ou sexa, xa é de todos.
Espero que gocedes destas músicas que son o resultado da historia dunha irmandade de artistas que gozamos deste mar, verdadeiro espírito e musa da música celta.